مطالعة تطبیقی تابعیت اکتسابی: درس‌هایی برای قانون‌گذار ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه حقوق بین‌الملل، پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، پردیس فارابی داشگاه تهران، ایران

چکیده

اعطای تابعیت می‌تواند یکی از روش‌های جذب نیروی انسانی مستعد و شایسته برای به‌کارگیری در مسیر توسعة اقتصادی و اجتماعی باشد. اعطای تابعیت در کنار شرایط دیگر می‌تواند نقشی مهم در این فرایند ایفا کند. شرایط اعطای تابعیت بر اساس این مقررات باید طوری باشد که نتیجة آن جذب اشخاص توانمند، مفید و علاقه‌مند به کشوری باشد که متقاضی، تابعیت آن را درخواست می‌کند.
به علاوه، دارندگان این تابعیت پس از تحصیل آن باید حقوق و مزایایی داشته باشند که نتیجة آن جذب هر چه بیشتر دارندة این عنوان در کشوری باشد که تابعیت آن را کسب کرده‌اند، به‌طوری که دارندة آن، احساس بیگانگی از آن جامعه نکرده و تفاوت زیادی میان خود و دارندگان تابعیت اصلی احساس نکند.
کشورهایی که در این زمینه موفق بوده‌اند، از جمله ایالات متحدة آمریکا و کانادا، قوانینی وضع کرده‌اند که به هر دوی این شرایط توجه کرده است. مقررات قانون مدنی ایران در زمینة تحصیل تابعیت، از این حیث شرایط مطلوبی ندارد و نمی‌تواند در تحقق هدف یادشده، نقش‌آفرینی کند. لذا پیشنهاد می‌شود بازنگری شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative study of Naturalization: Lessons for Iranian Legislature

نویسندگان [English]

  • Alireza Ebrahim gol 1
  • Seyed Mohsen Hekmati 2
1 Associate Professor, Faculty of law, College of Frabi, University of Tehran, Iran
2 M.A Student in International Law, College of Farabi, university of Tehran, Iran
چکیده [English]

Naturalization is one of the ways for attracting eligible and qualified persons in the way of economic and social development. Legal provisions or laws related to naturalization can play a significant role in this process. Conditions for naturalization in those laws shall led to attraction of eligible and interested persons. Furthermore, those who have acquired such nationality shall have such rights which integrate them into the country who has obtained its nationality. Laws of countries which have been successful in this respect, such as the United States and Canada, have taken into account these conditions. Iranian law related to naturalization is not suitable in respect of the required useful conditions, and so it is proposed to be amended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • naturalization
  • Naturalization in the United States
  • Naturalization in Canada
  • Naturalization in Iranian laws
  • Rights arising from naturalization
نصیری، محمد (1393)، حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ بیست‌ونهم، تهران، انتشارات آگه.
ابراهیمی، سیدنصرالله (1387)، حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ سوم، تهران، انتشارات سمت.
مدنی، جلال‌­الدین (1375)، حقوق بین‌الملل خصوصی، انتشارات گنج دانش.
ارفع‌نیا، بهشید (1382)، حقوق بین‌الملل خصوصی، جلد اول، چاپ پنجم، تهران، انتشارات بهتاب.
عزیزی، ستار (1390)، تابعیت در حقوق ایران و بین‌الملل، چاپ اول، همدان، انتشارات دانشگاه بوعلی‌سینا.
آل کجباف، حسین (1389)، تابعیت در ایران و سایر کشورها، چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل.
آل کجباف، حسین (1391)، حقوق بین‌الملل خصوصی 1، چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور.
سلجوقی، محمود (1391)، بایسته‌های حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ سیزدهم، تهران، انتشارات میزان.
دانش‌پژوه، مصطفی (1385)، اسلام و حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران، انتشارات سمت.
نظیف، مجتبی (1391)، بایسته‌‌­های حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ اول، تهران، انتشارات دادگستر.
شیخ‌الاسلامی، سیدمحسن (1384)، حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ اول، تهران، انتشارات گنج دانش.
کریمی‌نیا، محمدمهدی (1390)، حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ اول، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (صلی الله علیه).
نایینی، احمدرضا (1386)، مشروح مذاکرات قانون مدنی، چاپ اول، تهران، انتشارات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
اداره کل قوانین مجلس شورای اسلامی (1361)، صورت مشروح مذاکرات مجلس خبرگان بررسی نهایی قانون اساسی.
 
عنایت، سیدحسین (1364)، «بررسی قانون اصلاح موادی از قانون مدنی»، فصل‌نامة حق، شمارة اول، صفحات 108-70.
 
کریمی یگانه، زینب (1391)، بازنگری در قانون تابعیت ایران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
غفاریون اصفهانی، محمدرضا (1389)، مطالعة تطبیقی قوانین تابعیت ایران و کانادا، دانشگاه قم.
نونهال، مسعود (1389)، تابعیت اکتسابی در حقوق ایران و کشورهای انگلستان و آمریکا، دانشگاه پیام نور، استان تهران.
دشت آرا: پلی کپی حقوق بین الملل خصوصی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، قسمت 1 ، سال تحصیلی 57-58.
مکرمی، علی محمد(1374)، حقوق بین الملل خصوصی، جزوه کپی.