تحلیل مبنای حقوق مسئولیت مبتنی بر تولید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

مبنای مسئولیت مبتنی بر تولید یکی از موضوعات مهمی ‌است که در پرتو سیاست اقتصادی و بازاری و رویکرد به عدالت سیستم حقوقی از یک سو و ایجاد توازن بین حقوق مصرف‌کننده در دسترسی به کالای سالم و منافع تولیدکننده یا اهداف مسئولیت از سوی دیگر باید تعیین شود. به‌رغم لزوم توجه به این عوامل، جهت تعیین نظریة مبنایی مناسب، در آغاز، مانند مسئولیت مدنی عام، برای توجیه مسئولیت مبتنی بر تولید به تقصیر استناد شد. اما، به علت ابهام در مفهوم تقصیر و نیز ویژگی رفتاری‌بودن آن و عدم امکان اثبات آن از سوی مصرف‌کننده، به نظریة عیب محصول یا تسامحاً مسئولیت محض استناد شد. این یک تحول از توجه به رفتار به نتیجه بود. اما، این نظریه نیز نتوانست همة وظایف تولیدکننده را توجیه کند. ازین‌رو، نظریة امنیت و ثبات بازاری برای جلب اعتماد مشتری و حمایت از منافع اقتصاد ملی نظریه‌ای مناسب است که می‌تواند به‌منزلة مبنای مسئولیت مبتنی بر تولید همة وظایف تولیدکننده را پوشش دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Basis of Liability based on Production

نویسنده [English]

  • Alireza Bariklou
Professor, College of Farabi, University of Tehran, Qom, Iran
چکیده [English]

The basis of liability based on production is one of the key issues that must be determined in the light of economic and market policy and the approach of the legal system to justice on the one hand and balancing the interest of consumers in having access to safe products with the interest of producers or the aims of responsibility on the other. In spite of the necessity to regard these factors in order to determine the appropriate base theory, at first, like general civil liability, it was cited fault for justifying the product responsibility, but due to the ambiguity in the concept of fault, and its being of behavior characteristic and as well as the impossibility of proving it by the consumer, it was referred to the defect theory or the strict liability. This was a transformation from regarding behavior to the outcome, but this theory also failed to cover all aspects of the legal duties and obligations of a manufacturer. Therefore, the theory of security and stability of the market for procuring customer trust and protecting national economic interest is the proper theory that as the basis of liability based on production can cover all legal aspects of the subject and obligations of manufacturer.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fault
  • Defective Product
  • Manufacturer's Duties
  • Market Security

مراجع

باریکلو، علیرضا (1394). حقوق قرارداد‌ها؛ عقود معین 1، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
2. ـــــــــــــــ (1393). مسئولیت مدنی، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
3. بهبهانی، محمدباقر (1310 ق). رسالة عملیة متاجر، تهران، حاج شیخ رضا تاجر تهرانى.
4. جعفری‌تبار، حسن (1375). مسئولیت مدنی سازندگان و فروشندگان کالا، تهران، دادگستر.
5. کاتوزیان، ناصر (1381). مسئولیت ناشی از عیب تولید، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
6. ــــــــــــــ (1374). حقوق مدنى: عقود معیّن، ج ‏1، چ 6، تهران، شرکت انتشار با همکارى شرکت بهمن برنا انتشارات مدرس.
7. ـــــــــــــ (1374). ضمان قهرى، تهران، مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
8. مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی (1385). مسئولیت مدنی سازندگان و فروشندگان کالا در حقوق ایران، تهران، مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
9. نراقى، محمدمهدى (1425). أنیس التجار، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى.
10. اردبیلی، احمد بن محمد (1403). مجمع الفائدة و البر‌هان، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
11. ایروانی، على بن عبدالحسین (1406). حاشیة المکاسب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
12. بحرانى، زین‌الدین محمدامین (1413). کلمة التقوى، قم، سید جواد وداعى.
13. بحرالعلوم، محمد بن محمدتقى (1403). بلغة الفقیه، تهران، منشورات مکتبة الصادق.
14. حسینى‌عاملى، سید جواد (1419). مفتاح الکرامة، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
15. حرعاملى، محمد بن حسن (1409). وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
16. حلّى، حسین (1415). بحوث فقهیة، قم، مؤسسة المنار.
17. شعرانى، ابوالحسن (1419). تبصرة المتعلمین، تهران، منشورات اسلامیه.
18. سبزواری، محمدباقر (1423). کفایة الأحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
19. صدر، سید محمدباقر (1417). اقتصادنا، قم، دفتر تبلیغات اسلامى.
20. سید رضى، محمد (1414). نهج‌البلاغة، قم، مؤسسة نهج‌البلاغه.
21. طباطبایى بروجردى، آقا حسین (1429). منابع فقه شیعه، حسینیان قمى، مهدى ـ صبورى، تهران، فرهنگ سبز.
22. فاضل‌آبى، حسن بن ابى‌طالب (1417). کشف الرموز، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
23. فاضل هندى، محمد بن حسن (1416). کشف اللثام و الإبهام، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
24. کاشف‌الغطاء، محمدحسین (1359‍ ق). تحریر المجلة، المکتبة المرتضویة، نجف.
25. کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر مالکى (1420). شرح الشیخ جعفر على قواعد، نجف، مؤسسة کاشف الغطاء ـ الذخائر.
26. محقق‌ثانى، على بن حسین (1414). جامع المقاصد، قم، مؤسسة آل البیت علیهم السلام.
27. مغنیه، محمدجواد (1421). فقه الإمام الصادق علیه السلام، قم، مؤسسة انصاریان.
28. منتظرى، حسین‌على (1409). دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة، قم، نشر تفکر.
29. میرزای شیرازى، محمدتقى (1412). حاشیة المکاسب، قم، منشورات الشریف الرضی.
30. Goldberg, J. C. P. (2003). ‘T ort’ in Cane P. and Tushnet M. (eds) The Oxford Handbook of Legal Studies, O xford U niversity Press, Oxford.
31. Goodden, Randall L. (2009).Lawsuit! Reducing the Risk of Product Liability for Manufacturers, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.
32. Mak, Vanessa (2009). Performance-OrientedRemedies in European Sale of Goods Law, OXFORD AND PORTLAND, OREGON, Hart Publishing.
33. Mart´ın-Casals, Miquel (2005).PRODUCT LIABILITY INCOMPARATIVE PERSPECTIVE“Spanish product liability today – adapting to the‘new’ rules”, Cambridge University Press, New York.
34. Moréteau, Olivier, (2015).Basic Questions of Tort Law from a Comparative Perspective, Basic Questions of Tort Law from a French Perspective, Jan Sramek Verlag, Wien.
35. Oliphant, Ken (2015).Basic Questions of Tort Law from the Perspective of England and the Commonwealth, Basic Questions of Tort Law from a French Perspective, Jan Sramek Verlag, Wien.
36. Rajneri, Eleonora, (2005).PRODUCT LIABILITY INCOMPARATIVE PERSPECTIVE“Interaction between the European Directive on Product Liability and the former liability regime in Italy”, Cambridge University Press, New York.
37. Redo, Katarzyna Ludwichowska- (Ed) (2015).Basic Questions of Tort Law from a Comparative Perspective, Basic Questions of Tort Law from a Polish Perspective, Jan Sramek Verlag, Wien.
38. Stapleton, J. (1994). Product Liability, London: Butterworths.
39. Sengayen, Magdalena, (2005).PRODUCT LIABILITY IN COMPARATIVE PERSPECTIVEEdited, “Product liability law in Central Europe and the true impact of the Product Liability Directive”, Cambridge University Press, New York.
40. Sterrett, Lauren, (2015).Product liablity: Advancement in EUROPEAN UNION Product liablity LAW AND A Comparison between the THE EU and U.S. Regime, Michigan State International Law Review [Vol. 23.3.
41. Taschner, hans Claudius, (2005).PRODUCT LIABILITY IN COMPARATIVE ERSPECTIVEEdited, “Product liability: basic problems in a comparative law perspective” Cambridge University Press, New York.
42. Tulibacka, Magdalena (2009). Product Liability La w in Transition, Oxford University, UK.
43. Van dam, cees c., (2005).PRODUCT LIABILITY IN COMPARATIVE PERSPECTIVEEdited, “Dutch case law on the EU Product Liability Directive”, Cambridge University Press, New York.
44. Whittaker, S. (2005). Liability for Products: English Law, French Law, and European Harmonisation, O xford: O xford U niversity Press.
45. Widmer, P. (2005). Unification of Tort Law: Fault, European Centre for Tort and Insurance Law, The Hague: Kluwer.
46. Yamamoto, Keizô (2015).Basic Questions of Tort Law from a Comparative Perspective, Basic Questions of Tort Law from a Japanese Perspective, Jan Sramek Verlag, Wien.
مجله علمی
دوره 15، شماره 1
بهار و تابستان
فروردین 1397
صفحه 21-44

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار