ضرورت‌ها، روش‌ها، و چالش‌های سرمایه‌گذاری خارجی صندوق‌های بازنشستگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه حقوق خصوصی، دانشکدة حقوق، الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

صندوق‌های بازنشستگی برای آنکه قادر به ایفای تعهدات خود در برابر بیمه‌شدگان باشند عمدتاً به سرمایه‌گذاری وجوه دریافتی از بیمه‌شدگان اقدام می‌کنند. این سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند داخلی یا خارج از قلمرو کشور محل پیدایش صندوق باشد که مورد اخیر می‌تواند به روش سرمایه‌گذاری مستقیم یا غیر مستقیم صورت گیرد. با توجه به اهمیت سرمایه‌گذاری خارجی برای صندوق‌های بازنشستگی، پژوهشگران در نوشتار پیش رو، با استفاده از روش توصیفی‌ـ تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای و با رویکرد تطبیقی، به بررسی ضرورت‌ها، روش‌ها، و چالش‌های این موضوع پرداختند و وضعیت صندوق‌های بازنشستگی ایران در ارتباط با هر یک از این موضوعات را بررسی کردند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد در عصر کنونی بسیاری از صندوق‌های بازنشستگی بر مبنای ضرورت‌هایی چون کاهش مخاطرات سرمایه‌گذاری، محدودیت بازار سرمایة داخلی، و بازدهی اندک سرمایه‌گذاری در بازار داخلی کشورشان مبادرت به سرمایه‌گذاری خارجی (عمدتاً از نوع غیر مستقیم) کرده‌اند. با این حال، سرمایه‌گذاری خارجی صندوق‌های بازنشستگی در برخی کشورها با چالش‌ها و مشکلاتی مواجه است که برخی از آن‌ها جنبة حقوقی دارند و برخی دیگر در مسائل غیر حقوقی به‌ویژه مسائل اقتصادی ریشه دارند. با وجود اینکه سرمایه‌گذاری خارجی صندوق‌های بازنشستگی فعال در ایران در نظام حقوقی ایران پذیرفته شده است، به دلیل چالش‌های حقوقی و غیر حقوقی، این نهادهای مالی تاکنون به سرمایه‌گذاری خارجی اقدام نکرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Necessities, Methods and Challenges of Pension Funds Foreign Investment

نویسندگان [English]

  • Zohre Sheykhinezhad
  • Ali Zare
  • Shahab Jafari Nadoshan
Faculty of Law, Theology and Political Science, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Pension funds in order to be able to fulfill their obligations to the insured, mainly invest the funds received from the insured. These investments can be inside or outside the territory of the country where the fund was established and the latter can be through direct or indirect investment. Considering the importance of foreign investment for pension funds, this article has investigated the necessities, methods and challenges of this issue using the descriptive-analytical method and based on library studies with a comparative approach and the situation of Iran's pension funds has been examined in relation to each of these issues. The findings of this research show that in the present era, many pension funds have started foreign investment (mainly indirect type) based on the necessity of reducing investment risks, the limitation of the domestic capital market, and the low return on investment in the domestic market of their country. However, the foreign investment of pension funds in some countries is facing challenges and problems, some of which are legal and others are rooted in non-legal issues, especially economic issues. Although the foreign investment of Iran's pension funds has been accepted in the legal system of Iran, but due to legal and non-legal challenges, these financial institutions have not made foreign investment so far.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pension fund
  • Foreign investment
  • Investment portfolio
  • Shares
  • Bonds
احمدی امویی، بهمن (1396). اصلاح ساختار شرکت‌ها و هلدینگ‌سازی؛ تجربة صندوق بازنشستگی کشوری. تهران: طرح نقد.
تاماگنو، ادوارد (1383). سرمایه‌گذاری صندوق‌های تأمین اجتماعی؛ اصول و ملاحظات (تجربة طرح بازنشستگی کانادا). تأمین اجتماعی، 19، 167 ـ 188.
جهان‌فر، نیلوفر (1399). بیانیة سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بازنشستگی منتخب. تهران: مؤسسة راهبردهای بازنشستگی صبا.
رستمی، مرتضی و بادینی، حسن (1398). بنگاه‌داری صندوق‏های بازنشستگی در نظام تأمین اجتماعی ایران. پژوهش حقوق عمومی، 63، 271 ـ 295.
رستمی، مرتضی و حبیب‏نژاد، سید احمد (1396). بررسی سرمایه‏گذاری صندوق‏های بازنشستگی ایران در پرتو اصول سرمایه‌گذاری. حقوق خصوصی، 1، 95 ـ 115.
فلاح‌زیارانی، علی (1383). ابزارها و محدودیت‌های سرمایه‌گذاری‌های صندوق‌های بازنشستگی؛ مقایسة تطبیقی با سازمان تأمین اجتماعی. تأمین اجتماعی، 17، 450 ـ 462.
محرابی، لیلا (1399). گذری بر عمده‏ترین چالش‏های ساختاری و مقرراتی بازار سرمایه در ایران. تازه‏های اقتصاد، 161، 52 ـ 54.
مرادی، محمدحسین و همکاران (1400). گزارش کارشناسی «بررسی لایحة بودجة سال 1401 کل کشور؛ صندوق بازنشستگی کشوری». تهران: مرکز پژوهش‏های مجلس شورای اسلامی.
مزینی، امیرحسین و علی‌زاده هسپستان، رضا (1399). بررسی رویکردهای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بازنشستگی (مطالعة موردی: سازمان تأمین اجتماعی ایران). تأمین اجتماعی، 2، 13 ـ 39.
میرزاابراهیمی، رضا و جهان‌فر، نیلوفر (1399). استراتژی تخصیص منابع در صندوق‌های بازنشستگی منتخب، زیر نظر مؤسسة راهبردهای بازنشستگی صبا. تهران: عمران.
همت‏جو، علی (1398). بررسی توسعة سرمایه‌گذاری خارجی شرکت‌ها و نهادهای تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی. تأمین اجتماعی، 4، 103 ـ 137.
یاری، حمید (1398). گزارش کارشناسی «اصول سرمایه‌گذاری بهینة منابع صندوق‌های تأمین اجتماعی». تهران: مؤسسة عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
ABP Pension fund (2019). Annual Report of ABP Pension fund of Netherland.
Afanador, J. P. et al. (2021). Estimating the Gains from International Diversification; The Case of Pension Funds, World Bank Group.
Ahmadi Umayi, B. (2016). Reforming the structure of companies & holding companies; The experience of the country's pension fund. Tehran: Tarh Naqd. (in Persian)
Aliu, F. & Knapkova, A. (2017). Portfolio Risk of International Diversification of Kosovo Pension Fund: A Historical Perspective. Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 65(28), 237-244.
AP2 Pension Fund (2019). Annual Report of AP2 Pension Fund of Switzerland.
Chowa, T. & Mhlanga, R. (2014). A Review of Foreign Investments Allowance for Pension Funds in Zimbabwe. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(7), 171-176.
Collie, B. et al. (2021). How do UK pension schemes approach investment into overseas assets?. The Pensions Policy Institute.
CPP Investment Board (2020). Statement of Investment objections, Policies, Return Expectation and Risk Management for the Investment Portfolio of Canadian Pension plan.
Falah-Ziyarani, A. (2013). Tools and limitations of pension fund investments; A comparative comparison with the Social Security Organization. Social Security Quarterly, Vol. 17, 450-462. (in Persian)
Hamtjo, A. (2018). Examination of foreign investment development of companies and institutions covered by the Social Security Organization. Social Security Quarterly, 4, 103-137. (in Persian)
Inderst, G. (2009). Pension Fund Investment in Infrastructure, OECD Working Papers on Insurance and Private Pensions. No. 32.
Jahanfar, N. (2019). Statement of investment in selected pension funds. Tehran: Saba Retirement Strategies Institute. (in Persian)
Mehrabi, L. (2019). Overview of the main structural and regulatory challenges of the capital market in Iran. Tashehai Ekhtaz Monthly, 161, 52-54. (in Persian)
Mirza Ebrahimi, R. & Jahanfar, N. (2019). Resource allocation strategy in selected pension funds, under the supervision of Saba Retirement Strategies Institute. Tehran: Omran. (in Persian)
Moradi, M. H. et al. (2021). Expert report "Examination of the budget bill for the year 1401 of the whole country; National Pension Fund". Tehran: Islamic Council Research Center. (in Persian)
Mozini, A. & Alizadeh Hespistan, R. (2019). Investigation of investment approaches in pension funds: a case study of Iran's Social Security Organization. Social Security Quarterly, 2, 39-13. (in Persian)
OECD (2013). Pensions at a Glance 2013; OECD and G20 indicators, OECD Publishing.
OECD (2018). OECD Survey of Investment Regulation of Pension Funds, Paris.
OECD (2021). Pension Funds in Figures.
OECD (2023). Foreign direct investment (FDI), OECD Library, available at:
https://www.oecd-ilibrary.org/finance-and-investment/foreign-direct-investment-fdi/indicator-group/english_9a523b18-en
Reisen, H. (1997). Liberalizing foreign investments by pension funds: Positive and normative aspects. World Development, 25(7), 1173-1182.
Rostami, M. & Badini, H. (2018). Management of Pension Funds in Iran's Social Security System. Public Law Research Quarterly, 63, 271-295. (in Persian)
Tamagno, E. (2013). Investment of social security funds; Principles and Considerations (Canadian Pension Plan Experience). Social Security Quarterly, 19, 167-188. (in Persian)
World Bank Group (2000). Portfolio limits: Pension investment restrictions compromise fund performance, World Bank Pension Reform Primer.
Yari, H. (2018). Expert report "Principles of optimal investment of social security fund resources". Tehran: Higher Institute of Social Security Research. (in Persian)