بررسی دو رویکرد اثباتی در دادرسی مدنی ایران و امریکا: رویکرد مبتنی بر دلیل و رویکرد مبتنی بر روایت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای حقوق خصوصی، دانشکدة حقوق، دانشگاه تهران، پردیس کیش

2 گروه حقوق خصوصی، دانشکدة حقوق، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 گروه حقوق، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 گروه حقوق، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، پردیس کیش، تهران، ایران

10.22059/jolt.2024.365110.1007228

چکیده

نظم و عدالت از مهم‌ترین اصول نظام‌های حقوقی در طول تاریخ بوده است. در برخی نظام‌ها، اعتقاد بر آن است که آن دو از طریق اجرای قانون حاصل خواهد شد و در برخی دیگر نظر عرف ملاک دانسته شده است. ولی تردیدی نیست که در همة نظام‌ها رسیدن به این اهداف از طریق کشف حقایق محقق خواهد شد. لیکن برای حصول عدالت یا نظم دو روش وجود دارد: نخست، روش تحلیل عینی ادله، طوری که در خارج از بستر دادرسی اصالت دارد، دوم، روش روایت، که طی آن دلیل در خدمت روایت طرفین قرار می‌گیرد و در آن بستر معنا می‌یابد. نگارندگان این نوشتار بر این باورند که درک غالب حقوقدانان از ارزیابی ادله، در حقوق ایران، معنای عینی دلیل است؛ اما در حقوق امریکا روش روایت غلبه دارد. با این حال، در نتیجة مقایسة این دو روش باید گفت عناصری از روش روایت در دادرسی مدنی ایران هم موجود بوده و حتی می‌توان ادعا کرد اساساً دلیل را بدون توجه به روایت نمی‌توان در دعوا اعمال کرد. بنابراین، لازم است حقوقدانان با این روش و مبانی آن آشنا باشند تا این خودآگاهی در خدمت اهداف بزرگ‌تر دادرسی مدنی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Study on the Two Evidentiary Approaches in Civil Adjudication of Iran and the United States: The Fact-Based Approach and the Narrative-Based Approach

نویسندگان [English]

  • Farshid Fouladinejad 1
  • Abdollah Rajabi 2
  • Najad Ali Almasi 3
  • Fereidoon Nahrein 4
1 Department of Private Law, University of Tehran, Kish Campus
2 Department of Private Law, University of Tehran, College of Farabi, Qom, Iran
3 Department of Private Law, University of Tehran, Tehran, Iran
4 Department of Private Law, University of Tehran, Kish Campus, Tehran, Iran
چکیده [English]

Justice and order have remained fundamental principles within various legal systems throughout history. In certain systems, these ideals are believed to be realized through the strict enforcement of laws, while in others, consensus around societal norms is deemed essential for achieving justice and order. Despite these differences, it is evident that all judicial systems strive to attain these goals by uncovering established truths. In the pursuit of justice and order, two distinct methods have emerged: the objective analysis of evidence and the ascription of enduring meaning to evidence that transcends the bounds of litigation, and the narrative approach, wherein the rationale aligns with the parties' narratives and derives contextual meaning from them. This exposition is rooted in the belief that prevailing legal scholarship in Iranian law emphasizes the significance of objective evidence, while the narrative approach holds greater sway in American law. However, through a comparison of these two methodologies, it becomes apparent that elements of the narrative approach are also present in Iranian civil litigation. It could even be contended that evidence fundamentally cannot be applied to a dispute without considering the underlying narrative. Consequently, legal scholars should acquaint themselves with this narrative approach and its principles, enabling them to possess a heightened self-awareness that contributes to broader objectives within civil litigation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Proof
  • Evidence
  • Narrative
  • Objective perspective
  • Subjective perspective

مراجع

آذربایجانی، علی‌رضا (۱۳۸۸). مبانی ارزیابی ادله در آیین دادرسی مدنی ایران و فراملی. مطالعات حقوق خصوصی، شمارة ۳، ۱ ـ ۲۲.
الماسی، نجادعلی و حبیبی درگاه، بهنام (۱۳۹۰). بررسی اصول حاکم بر قوانین کارآمد از منظر تحلیل اقتصادی حقوق. حقوق خصوصی، شمارة ۱۹، ۵ ـ ۲۴.
امامی، سید حسن (۱۳۷۴). حقوق مدنی. تهران: اسلامیه. ج ۶.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1341). تاریخ حقوق ایران. تهران: کانون معرفت.
ـــــــــــــــــــــــــــ (۱۳۸۱). مبسوط در ترمینولوژی علم حقوق. تهران: گنج دانش. ج 3.
شارپ، رلف نارمن (۱۳۸۸). فرمان‌های شاهنشاهان هخامنشی که به زبان آریایی نوشته شده است. تهران: پازینه.
شمس، عبدالله (۱۳۸۲). آیین دادرسی مدنی. تهران: دراک. ج 1.
صلیبا، جمیل (۱۳۶۶). فرهنگ فلسفی. مترجم: منوچهر صانعی دره‌بیدی. تهران: چاپخانه علامه طباطبایی.
کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۲). اثبات و دلیل اثبات. تهران: میزان. ج 1.
کریمی، عباس (۱۳۹۲). ادلة اثبات دعوا. تهران: میزان.
نهرینی، فریدون (۱۳۹۸). آیین دادرسی مدنی. تهران: گنج دانش. ج 2 و 3.
Almasi, N. & Habibi Dargah, B. (2011) Examining the principles governing effective laws from the perspective of economic analysis of Law. University of Tehran Jurnal for Private Law, No. 19, 5-24. (in Persian)
Altman, R. (2008). A Theory of Narrative. New York: Columbia University.Arnold, C. (1980). Corrective Justice. Ethics, Vol. 90, No. 2, 90-180. https://www.jstor.org/stable/2380841
Aristotle (1999). Nicomachean Ethics. Translated to English by W. D. Ross, Batoche Books.
Azarbayejani, A. (2009). Foundations of assessing evidence in Iranian civil procedure and Supranational Law. Private law Studies, No. 3, 1-22. (in Persian)
Belcea, H. (2020). The Synthesis of the Objective and Subjective: Writing the future of modern philosophy. ISBN-13: 978-1777255510.
Bornstein, B. & Greene, E. (2011). Jury Decision Making: Implications For and From Psychology. Current Directions in Psychological Science, 20(1), 63–67. http://www.jstor.org/stable/23045718.
Dubois, P. (1914). Some Observations on the Psychology of Jurors and Juries. Proceedings of the American Philosophical Society, 53(215), 307–322. http://www.jstor.org/stable/984080.
Emami, H. (1995). Civil Law. Tehran: Eslamieh Publishing. Vol. 6. (in Persian)
Haak, S. (2014). Evidence Matters. New York: Cambridge University Press.
Hemmendinger, D. (1975) Husserl’s Concepts of Evidence and Science: The Philosophy of Husserl. The Monist, Vol. 59, No.1, 81-97.
Herbert, L. (2020). An Introduction to Applied Semiotics. Translated to English by Julie Tabler. London & New York: Routledge Publications.
Ho, H. (2008). A Philosophy of Evidence Law. New York: Oxford Press.
Jafari Langroudi, M. (1962). History of Iranian Law. Tehran: Marefat pub Center. (in Persian)
------------------------. (2002). Mabsoot (Legal Terminology). Tehran: Gange-Daanesh. Vol. 3. (in Persian)
Karimi, A. (2013). Law of Evidence. Tehran: Meezan Pub. (in Persian)
Katoozian, N. (2003). Proof and Evidence. Tehran: Meezan Pub. Vol. 1. (in Persian)
Keane, A. & McKeown, P. (2012). The Modern Law of Evidence. London: Oxford University Press.
Lamont, W. D. (1941). Justice: Distributive and Corrective. Philosophy, Vol. 16, No. 61, 3-18. https://www.jstor.org/stable/3747641.
Laudan, L. (2006). Truth, Error, and Criminal Law. New York: Cambridge University Press.
Mathis, K. (2009). Efficiency Instead of Justice?. Translated by Deborah Shannon.
Murphy, P. & Glover, R. (2013). Murphy on Evidence. Oxford: Oxford Press.
Nahrreini, F. (2019). Civil Procedure. Tehran: Genge Danesh Pub. Vol. 2 & 3. (in Persian)
Sharp, R. (2009). The inscriptions in old Persian Cuneriform of the Achaemenian Emperos. Tehran: Pazineh Pub. (in Persian)
Shams, A. (2003). Civil Procedural Law. Tehran: Derak Pub. Vol. 1. (in Persian)
Saliba, J. (1987). Dictionary of Philosophy. Translated in Persian by M. Saneyi Darrebidi. Tehran: Tabatabaei Pub. (in Persian)
Twining, W. (2006). Rethinking Evidence. New York: Cambridge University Press.
Redmayne, M. (1999). Standards of Proof in Civil Litigation. The Modern Law Review, Vol. 62, No. 2, 167-195. http://www.jstor.org/stable/1097022.
Urbaniak, R. (2018). Narration in judiciary fact-finding: a probabilistic explication. Artif Intell Law, 26, 345–376. https://doi.org/10.1007/s10506-018-9219-z.
مجله علمی
دوره 21، شماره 1
بهار و تابستان
فروردین 1403
صفحه 1-12

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار