تفسیری بر ماده 961 قانون مدنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی حقوق دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

با گسترش روابط در عرصه بین­المللی، مسائل مرتبط با حقوق بین­الملل خصوصی، به ویژه مسئله بهره­مندی بیگانگان از حقوق مدنی، اهمیت خاصی یافته است. در حقوق ایران نیز اگر چه به موجب ماده 961 قانون مدنی، اصل بهره­مندی بیگانگان از حقوق مدنی، مورد شناسایی قرار گرفته، اما در عین حال، بندهای سه‌گانه ماده مزبور، استثنائاتی بر این اصل وارد کرده است. با توجه به ابهام­ها و اختلاف­های موجود در زمینه­ اصل مذکور و استثنائات آن، تلاش برای ارائه یک تحلیل قابل دفاع و منطبق با قواعد تفسیر، ضرورتی انکارناپذیر است. در این جستار، ضمن تبیین دقیق مفاهیم و مصادیق ماده 961 قانون مدنی، به طور ویژه به تحلیل اختلاف­­برانگیزترین بحث ماده مزبور، یعنی وحدت یا افتراق مدلول و مصادیق بندهای نخست و سوم این ماده پرداخته و ضمن بررسی و نقد نظریه­های مختلف در این خصوص، تبیین می‌گردد که بند سوم ماده مزبور، از لحاظ مدلول، با بند نخست این ماده، تفاوت داشته و دارای مصادیق متفاوتی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Interpretation of Article 961 of the Civil Code

نویسندگان [English]

  • Reza Maboudi Neishabouri 1
  • Seyyed Jamalodin Mousavi Taghi Abadi 2
1
2
چکیده [English]

By the widespread of international relations, the issues related to private international law, particularly the entitlement of foreigners to the civil rights, have become more important. In the Iranian law, although the entitlement of foreigners to the civil rights has been recognized as a principle as per Article 961 of the Civil Code, but its three paragraphs provides certain exceptions. Owing to the ambiguity and differences of such principle and its exceptions, an reasonable interpretation of the Article is necessary. In this paper, in addition to the precise explanation of the concepts and instances of Article 961 of the Civil Code, we review the most controversial debate on the aforesaid Article (i.e. the identity or the difference among the first and third paragraphs of the Article) and further to comment on the different views on this issue. We also explain that the third paragraph is different from the first paragraph by its meaning and its application.

کلیدواژه‌ها [English]

  • civil rights
  • Foreigners
  • Foreign nationals
  • Nationality
  • Special Rights