اعتراض به بهای خواسته و آثار آن در دادرسی مدنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق، دانشگاه اصفهان

2 کارشناس‌‌ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه اصفهان

چکیده

یکی از مشخصه‌های دعاوی مالی در زمان تقدیم دادخواست، تکلیف خواهان به قید بهای خواسته در ستون خواسته است. بهای خواسته، نقش اصلی را در سرنوشت دعوا دارد، از جمله تعیین مرجع صالح برای رسیدگی و قابلیت رأی دادگاه برای تجدیدنظر یا فرجام. اصولا،ً تعیین میزان بهای خواسته در اختیار خواهان است، ولی اعتراض به آن، لزوماً در انحصار خوانده است. اعمال این اعتراض نیازمند فراهم‌کردن شرایطی است، از جمله باید تا اولین جلسة دادرسی مطرح شود، در مراحل بعدی رسیدگی مؤثر و ناظر بر اموال غیرپول باشد. حقوق‌دانان بر برخی از این شرایط اتفاق نظر دارند و دربارة برخی از آن‌ها اختلاف نظر وجود دارد. در تألیف‌های حقوقی به همة شرایط اعتراض به بهای خواسته اشاره نشده است. از سوی دیگر، اگر این اعتراض مؤثر باشد، آثاری مهم در پی دارد. در این مقاله، با نگاهی انتقادی، شرایط اعتراض به بهای خواسته و نحوة رسیدگی دادگاه به آن، و در نهایت، آثار پذیرش اعتراض در دادرسی مدنی را بررسی و تحلیل می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Objection to the Value of Relief Sought in Court Suit and Its Consequences

نویسندگان [English]

  • alireza fasihizadeh 1
  • Seyyed Hossein Asadi 2
2 M.A Student in Private Law, University of Isfahan, Iran
چکیده [English]

One of the characteristics of pecuniary claims at the time of submitting the lawsuit is obligation of the plaintiff to mention the value of relief sought. The amount of relief sought plays a key role in the lawsuit which determines the competent court, the possibility of appeals. Basically, the value of relief is determined by the plaintiff which may be protested by the defendant. This protest requires certain conditions to be accepted; for example, it has to be raised by end of first session of the proceedings. In legal writings, the details of conditions for reliefs sought are not mentioned. On the other hand, if an objection is accepted, it will have important effects on the litigation. In this paper, the conditions of objection to value of relief sought are critically examined and the effects of raising such objection in civil proceedings are discussed and analyzed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Appeal
  • Civil proceedings
  • Claims
  • Value of relief sought

مراجع

  1. ابدالی، مهرزاد (1385). رویة و آیین دادرسی مدنی. چاپ اول، تهران، نیک اندیش
  2. ابهری، حمید (1386الف). «حقوق و تکالیف خواندة دعوا در اولین جلسة دادرسی». پژوهشنامة حقوق و علوم سیاسی، سال دوم، شمارة پنجم
  3. ابهری، حمید (1386ب). « نقدی بر عملکرد شورای حل اختلاف، پژوهشنامه حقوق و علوم سیاسی». سال دوم، شمارة هفتم
  4. ابهری، حمید (1387). «حقوق و تکالیف خواهان دعوا در اولین جلسة دادرسی». فصل‌نامة حقوق، دورة 38، شمارة 1
  5. ابهری، حمید (1389). « اختلاف در صلاحیت در آیین دادرسی مدنی ایران». فصل‌نامة حقوق، دورة40، شمارة 4
  6. ابهری، حمید؛ محمدی، سام؛ زارعی، رضا (1389). «مقایسة دستور موقت با تأمین خواسته و روش‌های اعتراض به دستور موقت».پژوهشنامة حقوق کیفری، شمارة 1
  7. بازگیر، یدالله (1385). تشریفات دادرسی مدنی در آیینة آرای دیوان عالی کشور، کلیات. چاپ دوم، تهران، فردوسی.
  8. بیگ‌زاده، صفر (1387). شیوه‌نامة نگارش قانون. چاپ سوم، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
  9. پوراستاد، مجید (1387). «اصل حاکمیت اصحاب دعوای مدنی». فصل‌نامة حقوق، دورة 38، شمارة 3.
  10. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1385). ترمینولوژی حقوق. چاپ شانزدهم، تهران، گنج دانش.
  11. حسن‌زاده، مهدی (1391). «اثر فرجام‌خواهی بر اجرای حکم». فصل‌نامة حقوق، دورة 42، شمارة 2.
  12. حسینی، سیدمحمدرضا (1387). قانون آیین دادرسی مدنی در رویة قضایی. تهران، مجد.
  13. حیاتی، علی عباس (1390). آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ دوم، تهران، میزان.
  14. زاهدی، حسن (1380). «دعاوی مالی و غیر مالی». مجلة حقوقی دادگستری، شمارة 37.
    1. زراعت، عباس (1384). آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی. چاپ سوم، تهران، خط سوم.
  15. شمس، عبدالله (1385).آیین دادرسی مدنی. جلد نخست، چاپ چهاردهم، تهران، دراک.
  16. شمس، عبدالله (1386الف). آیین دادرسی مدنی. جلد دوم، چاپ نهم، تهران، دراک.
  17. شمس، عبدالله (1386ب). آیین دادرسی مدنی.جلد سوم، چاپ نهم، تهران، دراک.
  18. شهری، غلامرضا (1388). مجموعه نظرهای مشورتی ادارة کل امور حقوقی قوة قضاییه در مسائل مدنی. چاپ اول، تهران، روزنامة رسمی کشور.
  19. غمامی، مجید (1383). «دعوای متقابل». مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، شمارة 66
  20. غمامی، مجید؛ محسنی، حسن (1385). «اصول تضمین‌کنندة عملکرد دموکراتیک در دادرسی و اصول مربوط به ویژگی‌های دادرسی مدنی». فصل‌نامة حقوق، شمارة 74
  21. غمامی، مجید؛ محسنی، حسن (1386). اصول آیین دادرسی مدنی فراملی. چاپ اول، تهران، میزان.
  22. غمامی، مجید؛ آذین، سیدمحمد (1388). «نقش متقابل دادرس و اصحاب دعوا در اثبات و ارزیابی امور موضوعی در دادرسی مدنی». فصل‌نامة حقوق، دورة 39، شمارة 2.
  23. غمامی، مجید؛ اشراقی، مجتی (1389). «فواید عملی و نظری تفکیک امر حکمی از امر موضوعی در دادرسی مدنی». فصل‌نامة حقوق، دورة40، شمارة 4.
  24. فصیحی‌زاده، علیرضا (1388). «اقرار مرکب معنوی در حقوق ایران و فرانسه». نامة مفید (نامة حقوقی)، شمارة 76
  25. فصیحی‌زاده، علیرضا، اسعدی، سیدحسین (1391). «اخذ تأمین از اشخاص بی تابعیت در طرح دعوی». مجلة حقوقی دادگستری، شمارة 80.
  26. قهرمانی، نصرالله (1387). «بحثی پیرامون دعاوی مالی و غیرمالی». مجلة کانون وکلا، شماره‌های202 و 203.
  27. کریمی، علی اصغر (1382). «دعاوی مالی و غیرمالی». دیدگاه‌های حقوقی، شماره‌های 28 و 29
  28. کریمی، عباس (1386). آیین دادرسی مدنی. چاپ اول، تهران، مجد.
  29. کریمی، عباس؛ محسنی، حسن (1390).«اصل آزادی دفاع در دادرسی مدنی». پژوهشنامة حقوقی، سال دوم، شمارة اول.
  30. کریمی، عباس؛ رضایی‌نژاد، همایون (1391). «نقش دادرس در احراز قاعدة ماهوی». فصل‌نامة حقوق، دورة 42، شمارة 3.
  31. محسنی، حسن (1385). «مفهوم اصول دادرسی و نقش تفسیری آن‌ها و چگونگی تمییز این اصول از تشریفات دادرسی». مجلة کانون وکلا، شماره‌های 192 و 193
  32. محسنی، حسن (1389). ادارة جریان دادرسی مدنی بر پایة همکاری و در چارچوب اصول دادرسی. چاپ اول، تهران، شرکت سهامی انتشار.
  33. محسنی، حسن (1391). «دعاوی مرتبط و ناکارآمدی قوانین مرتبط». مجلة حقوقی دادگستری، سال 76، شمارة 77.
  34. محمدی، سام (1387). «تأملی بر تبصرة (2) مادة 20 قانون شوراهای حل اختلاف». خبرنامة کانون وکلای دادگستری مازندران، شمارة دهم.
    1. مردانی، نادر؛ حاتمی، علی اصغر؛ بهشتی، محمدجواد حبیب آگهی، علیرضا (1372). آیین دادرسی مدنی، چاپ اول، تهران، مؤسسة نشر یلدا.
  35. معاونت آموزش قوة قضاییه (1382الف). مجموعه نشست‌های قضایی (9)، مسائل آیین دادرسی مدنی 1. چاپ دوم، قم، معاونت آموزش و تحقیقات قوة قضاییه.
  36. معاونت آموزش قوة قضاییه (1382ب). مجموعه نشست‌های قضایی (10)، مسائل آیین دادرسی مدنی 2. چاپ دوم، قم، معاونت آموزش و تحقیقات قوة قضاییه.
  37. معاونت آموزش قوة قضاییه (1382ج). مجموعه نشست‌های قضایی (14)، مسائل آیین دادرسی مدنی 3. چاپ دوم، قم، معاونت آموزش و تحقیقات قوهة قضاییه.
  38. معین، محمد (1360). فرهنگ فارسی. جلد اول، چاپ چهارم، تهران، امیر کبیر.
  39. مولودی، محمد (1381). «دعوای اضافی». مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، شمارة 58.
  40. مهاجری، علی (1386الف). شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی. جلد اول، تهران، فکرسازان.
  41. مهاجری، علی (1386ب). شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی.جلد دوم، تهران، فکرسازان.
  42. مهاجری، علی (1388). مبسوط در آیین دادرسی مدنی. جلد اول، تهران، فکرسازان.
  43. مهاجری، علی (1389). مبسوط در آیین دادرسی مدنی. جلد سوم، تهران، فکرسازان.
  44. مهاجری، علی (1387). مبسوط در آیین دادرسی مدنی. جلد چهارم، تهران، فکرسازان.
  45. واحدی، جواد (1370). «دعوای متقابل». مجلة حقوقی و قضایی دادگستری، شمارة 2.
  46. واحدی، جواد (1376). «جلسة اول دادرسی و خصوصیات آن». مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، شمارة 38
مجله علمی
دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 2
پاییز و زمستان
آبان 1393
صفحه 291-326

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار