چالش‌های صدور سند مالکیت المثنی با توجه به استفاده از فن‌آوری‌های رایانه‌ای (تحلیلی بر ماده 120 آیین‌نامه قانون ثبت اسناد و املاک)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، پژوهشگر پسادکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران

چکیده

با مفقود شدن سند مالکیت، واکنش منطقی مالک درخواست صدور المثنی سند مالکیت از ادارة ثبت اسناد و املاک محل وقوع ملک است. اما، با توجه به استفادة روزافزون سازمان ثبت اسناد و املاک کشور از نرم‏افزارهای رایانه‏ای و صدور اسناد مالکیت به صورت تک‌برگ و از سوی دیگر تدوین مادة 120 آیین‏نامة قانون ثبت در سال 1317 و اصلاح آن در سال 1380، چالش‏هایی برای واحدهای ثبتی ایجاد شده است. در این تحقیق، که به شیوة توصیفی‌ـ تحلیلی و با استناد به منابع موجود و بررسی رویة عملی واحدهای ثبتی انجام شد، چالش‏های صدور سند مالکیت المثنی، با توجه به رویکرد سازمان ثبت در استفاده از فناوری‏های نوین و عدم تطابق آن با مادة 120 آیین‏نامة قانون ثبت و نیز قواعد فقهی، چون لاضرر و تسلیط و اتلاف، بررسی شد و این نتیجه به دست آمد که شیوة کنونی در برخی موارد به اطالة رسیدگی به تقاضاهای صدور المثنی سند مالکیت می‌انجامد و صرف هزینة مضاعف را بر متقاضی تحمیل می‏کند. به همین دلیل قانون‏گذار باید، با توجه به به‌کارگیری فناوری‏های نوین ارتباطی و اطلاعاتی، اقدام به به‌روزرسانی مادة 120 یادشده و تبصره‏های آن کند تا موجب یکسان‏سازی فرایند صدور اسناد مالکیت المثنی تک‌برگ شود و از اتلاف وقت و تحمیل هزینة غیرضروری به متقاضیان جلوگیری کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Challenges of Issuing Duplicate Property Ownership according to the Use of Computer Technology (An Analysis on Article 120 of Regulation of the Law on Registration of Deeds and Real Estate)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rasool Ahangaran 1
  • Seyed Mohsen Razavi Asl 2
1 Professor, College of Farabi, University of Tehran, Qom, Iran
2 PhD jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Postdoctoral Researcher, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran
چکیده [English]

The request for issuance of duplicate property ownership from Property and Deeds Registration Office is the owner of property logical reaction in case of property deed loss. Because of increasing use of software in the Property and Deeds Registration Organization and printing of property ownership in one sheet and enactment of article 120 of regulation of the Law on Registration of Deeds and Real Estate (1317) and its amendment in 1380 have caused challenges for registration offices. In this research, we have studied challenges of issuing duplicate property ownership according to the new technology policy of Property and Deeds Registration Organization and its incompatibility with article 120 of regulation of the law on Registration of Deeds and Real Estate and also some rules of jurisprudence by analytical descriptive method, according to available sources and practical method in registration units. The result is that existing method causes the procrastination and imposing additional cost on property owner. Because of that, legislator should update article 120 and its notes to homogenize process of issuing one sheet duplicate property ownership, reducing waste of time and unnecessary costs for applicants.      

کلیدواژه‌ها [English]

  • Duplicate Property Ownership
  • Regulation of the Law on Registration of Deeds and Real Estate
  • Property and Property Registration Law
  • Computer Technology
ابن ابی جمهور احسائی، محمدبن‏علی (1403 ق). عوالی اللآلی العزیزه فی الاحادیث الدینیه، قم، مؤسسة سیدالشهداء(ع).
احمدی، احمد (1387). «جرایم ثبتی: علل و راهکارهای پیشگیرانه (در پرتو تدابیر دستگاه قضایی)»، پیشگیری از جرم، س 3، ش 9، صص 73 ـ 110.
آدابی، حمیدرضا (1396). حقوق ثبت تخصصی: حقوق ثبت املاک، ثبت اسناد، اجرای مفاد اسناد لازم‏الاجرا، ثبت شرکت‏ها، چ 3، تهران، جنگل و جاودانه.
آذرپور، حمید؛ غلام‌رضا حجتی اشرفی (1396). مجموعة محشی بخشنامه‏های ثبتی: به انضمام آرای وحدت رویة کانون سردفتران و دفتریاران تا خرداد 1396، چ 20، تهران، گنج دانش.
اسمیت، روناک م. (1388). قواعد حقوق بین‏الملل بشر، ترجمة فاطمه کیهانلو، تهران، انتشارات دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
امامی، سید حسن (1320). شرح قانون ثبت اسناد و املاک، تهران، کانون کتاب.
ایروانی، محمدباقر (1432ق). دروس تمهیدیه فی القواعد الفقهیه، چ 5، قم، دار الفقه للطباعه و النشر.
باقری اصل، حیدر (1386). «کاربرد قاعدة لاضرر در قانون مدنی ایران»، علامه، ش 15، ص 1 ـ 24.
بهرامی، داریوش (1394). حقوق ثبت املاک در ایران، تهران، میزان.
تفکریان، محمود (1396). حقوق ثبت املاک، چ 17، تهران، نگاه بیّنه.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1393). حقوق ثبت، ثبت املاک، چ 7، تهران، گنج دانش.
حر عاملی، محمد بن الحسن (1416ق). تفصیل وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، چ 2، قم، آل البیت لإحیاء التراث.
حسینی مراغه‏ای، سید میر عبدالفتاح (1388). العناوین، ترجمه و شرح عباس زراعت، چ 2، تهران، جنگل و جاودانه.
حیدری، سیروس (1396). «اصل تناظر در دادرسی اداری با تأکید بر دادرسی دیوان عدالت اداری»، مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، د 9، ش 2، صص 83 ـ 116.
رستمی، ولی؛ علی بهادری جهرمی (1388). «مسئولیت مدنی دولت»، حقوق اسلامی، د 10، ش 29، صص 69 ـ 105.
عمید، حسن (1389). فرهنگ فارسی، تهران، راه رشد.
قاسمیان مزار، مجید (1389). «فروش اعضای بدن در پرتو قاعدة تسلیط»، فروغ وحدت، س 6، ش 22، صص 61 ـ 70.
کلینی، محمد بن یعقوب (1367). الکافی، چ 2، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
مجلسی، محمدباقر (1403 ق). بحار الانوار، چ 3، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
محقق داماد، سید مصطفی (1406 ق). قواعد فقه، چ 12، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی.
مرکز آموزش و پژوهش سازمان ثبت اسناد و املاک کشور (1387). مجموعة بخشنامه‏های ثبتی از 1307 تا 1385، تهران، پرتو واقعه.
مصباح، محمدسعید؛ محمدمهدی میرجلیلی (1395). «اطالة دادرسی مانعی جهت تحقق حقوق شهروندی»، کنفرانس بین‏المللی نوآوری و تحقیق در علوم انسانی مدیریت و معارف اسلامی، صص 1 ـ 8.
مقامی‏نیا، داریوش (1397). «مبنای فقهی مسئولیت مدنی با نگاهی به قاعدة لاضرر»، قانون‏یار، د 2، ش 8، صص 405 ـ 426.
موسوی بجنوردی، سید محمد (1387). قواعد فقه، چ 2، تهران، مجد.
ناظمی، صابر (1386). «سند مالکیت المثنی و تکالیف دفاتر اسناد رسمی»، کانون، س 49، د 2، ش 72، صص 58 ـ 79.
همتی، مجتبی (1395). «تحلیل قانون دیوان عدالت اداری از منظر استانداردهای خاص دادرسی منصفانة اداری؛ با نگاهی به رویة دادگاه اروپایی حقوق بشر»، پژوهش حقوق عمومی، س 19، ش 55، صص 245 ـ 272.
References
Adabi, H. (2017). Specialized registration rights: property registration rights, registration of documents, enforcement of required documents - entry into force, registration of companies, Third edition, Tehran, Jangal & Javdaneh. (in Persian)
Ahmadi, A. (2008). “Registered Crime: Causes and Preventive Remedies (in the light of judicial system measures)”, Journal of Crime Prevention, 3(9), pp. 73-110. (in Persian)
Amid, H. (2010). Persian culture, Tehran, Rahe Roshd. (in Persian)
Azarpour, H. & Hojati Ashrafi, G. (2017). Mahshi Collection of Registries: Including the Unity of Procedures of the Association of Officers and Officers Until June 2016, Twentieth Edition, Tehran, Ganje Danesh. (in Persian)
Bagheri Asl, H. (2007). “Applying the Rule of Law in Iranian Civil Law”, Allameh Quarterly, 15, pp. 1-24. (in Persian)
Bahrami, D. (2015). Property Registration Rights in Iran, Tehran, Mizan. (in Persian)
Emami, H. (1941). Description of the Law on Registration of Property and Documents, Tehran, Canoone Ketab. (in Persian)
Hemmati, M. (2016). “Analysis of the Law on Administrative Justice from the Perspective of Specific Standards of Fair Administrative Procedure: A Look at the Case of the European Court of Human Rights”, Journal of Public Law Research, 19(55), pp. 245-272. (in Persian)
Heydari, C. (2017). “The Principle of Correspondence in Administrative Proceedings with Emphasis on the Proceedings of the Administrative Justice Court”, Shiraz University Law Studies Journal, 9(2), pp. 83-116. (in Persian)
Hor Al-Ameli, M. (1416 AH). Tafsil Al-Vasael Al-Shi'a Ela Tahsil Al-Sharia Issues, second edition, Qom, Al-Albit Al-Ehyae Al-Thorath. (in Arabic)
Hosseini Maraghey, A. (2009). Al-Anavin. Abbas Zaraat's translation and description, second edition, Tehran, Jangal & Javdaneh. (in Persian)
Ibn Abi Jomhoor Al-Ahsaee, M. (1403 AH). Avali Al-Lali Al-Azize fe Al-Ahadise Al-Dinie, Qom, Seyyed al-Shohada Institute. (in Arabic)
Iravani, M. (1432 AH). The lessons are in preparation, Qom, Dar al-Fiqh al-Tabae & al-Nashr. (in Arabic)
Jafari Langroodi, M. (2014). Registration Rights: Property Registration, Seventh Edition, Tehran, Ganje Danesh. (in Persian)
Koleini, M. (1988). Al-Kafi, second edition, Tehran, Dar al-Kutb al-Islamiyah. (in Arabic)
Magami Nia, D. (2018). “The Jurisprudence Basis of Civil Liability with a Look at the Rule of Law”, Legislative Quarterly, 2(8), pp. 405-426. (in Persian)
Majlesi, M. (1403 AH). Bihar Al-Anvar, Third edition, Beirut: Dar al-Ehya al-thorath Al Arabi. (in Arabic)
Mesbah, M. & Mir Jalili, M. (2016). “Hearing Aids to Obtain Citizenship Rights”, International Conference on Innovation and Research in Humanities Islamic Management and Education, pp. 1-8. (in Persian)
Mohageg Damad, M. (1406 AH). The rules of jurisprudence, Twelfth Edition, Tehran, Islamic Science Publishing Center. (in Persian)
Mousavi Bojnourdi, M. (2008). The rules of jurisprudence, second edition, Tehran, Majd. (in Persian)
Nazimi, S. (2007). “Copy of Document and Notary Homework”, Kanoon Monthly, 2(72), pp. 58-79. (in Persian)
Qasemian Mazar, M. (2010). “Selling the organs in the light of the rule of domination”, Forough Unity, 6(22), pp. 61-70. (in Persian)
Rostami, W. & Bahadori Jahromi, A. (2009). “Civil Responsibility of Government”, Islamic Law Journal, 10(29), pp. 69-105. (in Persian)
Smith, R. M. (2009). International human rights law, Translated by Fatima Kayhanloo, Tehran: Faculty of Law and Political Science, University of Tehran. (in Persian)
Tafakorian, M. (2017). Property registration rights, Seventeenth Edition, Tehran, Negahe Bayyeneh. (in Persian)
Training and Research Center of the National Register of Property and Documents (2008). Collection of Regular Circulars from 1307 to 2006, Tehran: Partoe Vagehe. (in Persian)
www.DictionaryCambridge.orgAccess history: 25 march 202022:05 P.M.
www.DictionaryCambridge.org, 2020.