اسباب سقوط تعهدات در پرتو رویکرد فرمالیسم حقوقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت‌علمی، گروه مدیریت، دانشکدة علوم انسانی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران

2 استاد، گروه حقوق، دانشکدة حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

هنجارهای حقوقی ابزاری برای تنظیم روابط میان تابعان حقوق‌اند. در نتیجه به هر میزان که پیچیدگی روابط میان تابعان حقوق بیشتر باشد، به طریق اولی، پیچیدگی هنجارهای حقوقی نیز بیشتر خواهد شد. از سویی، یکی از دغدغه‏های اصلی در فضای حقوق نظم منطقی حاکم بر هنجارهاست. به همین سبب بی‏نظمی در مجموعة هنجارهای حقوقی همیشه مورد انتقاد حقوق‌دانان بوده است. اسباب سقوط تعهدات جزء آن دسته از مفاهیم حقوقی است که از حیث طراحی و نظم حاکم بر مصادیق آن، ذیل مادة 264 قانون مدنی، عموماً مورد انتقاد حقوق‌دانان و محققان حقوقی قرار گرفته است. در پژوهش حاضر، که با روش توصیفی و تحلیلی به رشتة تحریر درآمده است، مشاهده خواهد شد که در پرتو رویکرد فرمالیسم حقوقی و منطق فازیِ حاکم بر روابط میان تابعان حقوق و به طریق اولی هنجارهای حقوقی اسباب سقوط تعهدات و مادة 264 قانون مدنی در قالب یک مجموع که نظمی منطقی دارد طراحی و به تصویب رسیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Causes of Termination of Obligations in the Light of Legal Formalistic Approach

نویسندگان [English]

  • Hassan Borji 1
  • Abbas Ghasemi Hamed 2
1 A Faculty Member, Department of Management, Faculty of Humanities, Abhar Branch, Islamic Azad University, Abhar, Iran
2 Professor, Department of Law, Faculty of Law , Shahid Beheshti University ,Tehran, Iran
چکیده [English]

Legal norms are a tool for regulating relations between legal subjects, so the more complex the relationship between legal subjects, the more complex the legal norms will be. On the other hand, one of the main concerns in the legal field is the logical order of the norms. That is why the existence of disorder in the set of legal norms has always been criticized by lawyers. The cause of termination of obligations is one of those legal concepts that has been widely criticized by lawyers and legal writers for its design and discipline under Article 264 of the Civil Code. In the present study, which has been written in a descriptive and analytical way, it will be seen that in the light of the legal formalism approach and fuzzy logic governing the relations between legal subjects and through the first legal norms, the cause of extinguishing obligations and Article 264 of the Civil Code as a whole, which have a logical order, have been designed and enacted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Obligations
  • Legal Formalism
  • Logic of Law
  • Termination of Obligations
امامی، سید حسن (1394). حقوق مدنی، تهران، کتاب‌فروشی اسلامیه، ج 1.
اسفندیاری، تهمینه (1397). «بررسی تطبیقی تهاتر در حقوق ایران و اصول قراردادهای تجاری بین‏المللی»، وکیل، ش 17، صص 131-148.
بروجردی عبده، محمد (1392). حقوق مدنی، تهران، علمی و فرهنگی
بهرامی احمدی، حمید (1386). حقوق مدنی (3): کلیات عقود و قراردادها، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
ـــــــــــــــ (1390). حقوق تعهدات و قراردادها با مطالعة تطبیقی در فقه و مذاهب اسلامی و نظام‏های حقوقی، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
پناهی، مرتضی (1390). «تحلیل ماهیت حقوقی تبدیل تعهد و تمیز آن از نهادهای حقوقی مشابه»، رسالة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه اصفهان.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1392). حقوق تعهدات، تهران، گنج دانش، ج 1.
خشنودی، رضا (1392). «مطالعة تطبیقی تعهد ایمنی در حقوق ایران و فرانسه»، پژوهش‏های حقوق تطبیقی، س 17، ش 1، صص 23-47.
خوان‌پایه، منیره (1393). «مقایسة تبدیل تعهد با انتقال تعهد در حقوق ایران»، رسالة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی.
خراسانی، محمود (1390). رهبر خرد، قم، عصمت.
شهیدی، مهدی (1391). سقوط تعهدات، تهران، حقوق‌دانان.
صادقی، محسن (1384). «نقدی بر اسباب سقوط تعهدات در قانون مدنی ایران (با مطالعة تطبیقی)»، کانون، ش 56، صص 207-228.
صحرانورد، رضا (1393). «تبدیل تعهد و مصادیق آن در حقوق مدنی ایران»، رسالة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
صفایی، سید حسین (1395). دورة مقدماتی حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، تعهدات و قراردادها، تهران، مؤسسة عالی حسابداری، ج 2.
طاهری، حبیب‌الله (1392). حقوق مدنی، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، ج 3 و 4.
قاسم‌زاده، سید مرتضی (1393). حقوق مدنی اصول قراردادها و تعهدات نظری و کاربردی، تهران، دادگستر.
کاتوزیان، ناصر (1393). قواعد عمومی قراردادها، تهران، شرکت سهامی گستر، ج 3.
ــــــــــــ (1397). مقدمة علم حقوق، تهران، گنج دانش.
کاظمی، محمود؛ علی زارعی (1395). «مطالعة تطبیقی تبدیل تعهد در حقوق ایران و غرب (روم و فرانسه)»، مطالعات حقوق خصوصی، ش 2.
کریمی گلنار، بهمن (1392). «مقایسة تبدیل و تغییر تعهد در حقوق ایران و حقوق کشورهای عربی»، رسالة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز‌، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی.
المحقق الاصفهانی (1405 ق). کشف اللثام، قم، کتابخانة عمومی حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی(ره)، ج ۲.
موسوی بجنوردی، حسن (1377). القواعد الفقهیه، 1377، قم، الهادی، ج ۲.
نجفی، محمدحسن (1430 ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، دار الحیاء التراث العربی، ج 37.
References
Aspremont, Jean (2017). International legal constitutionalism, legal forms and the need for villains, In: Lang, Anthony and Antje Wiener, Handbook on Global Constitutionalism, Edward Elgar, Cheltenham.
Bahrami Ahmadi, Hamid (2007). Civil Law (3): Contracts in General, Tehran: Mizan Legal Foundation. (in Persian)
---------------------------- (2011). The Law of Obligations and Contracts with a Comparative Study in Islamic Jurisprudence, Islamic Religions, and Legal Systems, Tehran, Imam Sadiq University. (in Persian)
Boroujerdi Abdeh, Mohammad (2013). Civil Law, Tehran, Elmi va Farhangi Publishing. (in Persian)
Brooks, Roy Lavon (2005). Structures of Judicial Decision Making from Legal Formalism to Critical Theory, Carolina Academic Press, Carolina.
Ehrenberg, Kenneth M. (2016). The Functions of Law, Oxford University Press, oxford.
Eisenberg, Melvin A. (2018). Foundational Principles of Contract Law, Oxford University Press, oxford.
Emami, Seyed Hassan (2015). Civil Law, Tehran, Eslamiyeh Publishing, Vol. 1. (in Persian)
Esfandiari, Tahmineh (2018). “A Comparative Study of Barter in Iranian Law and Principles of International Trade Contracts”, Vakil, issue 17. (in Persian)
Gardner, John (2012). Law as a Leap of Faith: Essays on Law in General, Oxford University Press, oxford.
Ghasemzadeh, Seyed Morteza (2014). Civil Law of Contracts Principles and Theoretical and Applied Obligations, Tehran, Dadgostar Publishing. (in Persian)
Haji Azizi, Bijan (2011). “The Position of Novation in Imamieh Jurisprudence (Civil Section)”, Islamic Jurisprudence and Islamic Legal Principles, 4th year, Vol 1. (in Persian)
Jafari Langaroudi, Mohammad Jafar (2013). Law of Obligations, Tehran, Ganj-e-Danesh Publishing, Vol (1). (in Persian)
Karimi Golnar, Bahman (2013). “A Comparison of Novation in Iranian and Arab Countries Laws”, A Thesis for Master Degree, Faculty of Law and Political Science, Islamic Azad University, Central Branch. (in Persian)
Katouzian, Nasser (2013). Contracts in General, Tehran, Gostar Stock Co, Vol 3. (in Persian)
------------------------ (2018). An Introduction to Science of Law, Tehran, Ganj-e-Danesh Publishing. (in Persian)
Kazemi, Mahmoud; Zareei, Ali (2016). “A Comparative Study of Novation in Iranian and Western Law (Rome and France)”, Private Law Studies Quarterly, Vol 2. (in Persian)
Keith, J. Holyoak; Robert, G. Morrison (2005). The Cambridge Handbook of Thinking and Reasoning, Cambridge University Press, Cambridge;
Khan-Payeh, Monireh. (2014). “A Comparison of Novation with Obligation Transfer in Iranian Law”, A Thesis for Master Degree, Faculty of Law and Political Science, University of Bahonar, Kerman, Iran. (in Persian)
Khorasani, Mahmoud (2011). Leader of Reasoning, Qom, Esmat Publishing, Iran. (in Persian)
Khoshnoudi, Reza (2013). “A Comparative Study of Safety Obligation in Iranian and French Law”, Journal of Comparative Legal Researches, 17th year, Vol 1.
Klabbers, Jan (1998). The Concept of Treaty in International Law, Kluwer Law International, London.
Leal, A, Rafael (2014). “Essential Elements of the Rule of Law Concept in the EU”, Queen Mary University of London, School of Law Legal Studies Research Paper, No. 180/2014, London.
Loizidou, Elena (2007). Judith Butler: Ethics, Law, Politics, Routledge, London.
May, Larry (2010). Jeff Brown, Philosophy of Law: Classic and Contemporary Readings, Wiley-Blackwell, Oxford.
Mohaghegh Esfahani (1984). Kashf al-sam, Qom: Public Library of Hazrat Ayatollah al-ozma Marashi Nazafi, Iran, Vol 2. (in Arabic)
Mousavi Bojnourdi, Hassan (1998). Al-ghavaed al-feghhieh, Qom, Alhadi Publishing, Vol 2. (in Arabic)
Najafi, Mohammad Hassan (2009). Javaher al-Kalam fi Sharh Sharae' al- eslam, Beirut, Dar Al-Hayat al-Teras al-Arabi, Vol 37. (in Arabic(
Panahi, Morteza (2011). “An analysis of Legal Nature of Novation and Its Distinction from Similar Legal Institutes”, A Thesis for Master Degree, University of Isfahan. (in Persian)
Perez, Oren (2017). “Fuzzy law: a theory of quasi-legality”, in: H. Patrick Glenn, Law and the New Logics, Cambridge University Press, Cambridge.
Pineschi, Laura (2015). General Principles of Law - The Role of the Judiciary, Springer, London.
Redondo, M. C. (2013). Reasons for Action and the Law, Springer, London.
Reid, Andrew (2014). “Celerity in the Courts: The Application of Fuzzy Logic to Model Case Complexity of Criminal Justice Systems”. In: Dabbaghian, Vahid, Mago, Vijay Kumar, Theories and Simulations of Complex Social Systems, Springer, London.
Robertson, Michael (2014). Stanley Fish on Philosophy, Politics and Law: How Fish Works, Cambridge University Press, Cambridge.
Sadeghi, Mohsen (2005). “A Review of Instruments of Termination of Obligations in Iranian Civil Law (with Comparative Study)”, Kanon, Vol 56. (in Persian)
Safaei, Seyed Hossein (2016). An Elementary Course in Civil Law: Contracts in General, Obligations and Contracts, Tehran, Higher Education Accounting Institute, Vol 2. (in Persian)
Sahranavard, Reza (2014). “Novation and Its Meanings in Iranian Civil Law”, A Thesis for Master Degree. Tehran, Tarbiat Modares University.
Shahidi, Madi (2012). Termination of Obligation, Tehran: Hoghoughdanan Publishing, Vol 1. (in Persian)
Sharpe, Robert (2020). “How Judges Decide”, In: Rabeea Assy, Andrew Higgins, Principles, Procedure, and Justice: Essays in Honour of Adrian Zuckerman, Oxford University Press, Oxford.
Shecaira, Fábio P. (2013). Legal Scholarship as a Source of Law, Springer, London.
Siltala, Raimo (2011). Law, Truth, and Reason: A Treatise on Legal Argumentation, Springer, London.
Taheri, Habibollah (2013). Civil Law, Qom, Entesharat-e-Eslami Office, an Affiliation with The Society of Seminary Teachers of Qom, Iran, Vol 3 & 4. (in Persian)
Uleman, Jennifer K. (2010). An Introduction to Kant's Moral Philosophy, Cambridge University Press, Cambridge.
Weinrib, Ernest (2010). “Legal Formalism”. In: Dennis Patterson, A Companion to Philosophy of Law and Legal Theory, Wiley Blackwell, West Sussex.