نقض حقوق مالکیت ادبی و هنری با استفاده‌ طنزگونه از آثار ادبی و هنری دیگران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیارگروه حقوق خصوصی و اسلامی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی (مؤسسه حقوق تطبیقی)، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

گروهی از آثار طنز براساس شوخی و مطایبه با آثار ادبی و هنری که پیش‌تر خلق‌ شده‌اند، شکل می‌گیرند. از آنجا که این امر به نسخه‌برداری و تغییر اثر دیگری منجر می‌شود، از مصادیق نقض حقوق مالکیت ادبی و هنری تلقی می‌شود. مادة 6 مکرر کنوانسیون برن، تغییر اثر دیگری را در صورت لطمه به حیثیت و شهرت مؤلف برنمی‌تابد و به‌موجب بند 1 مادة 9 نیز، تکثیر اثر بدون اجازة مؤلف امکان‌پذیر نیست. بنابراین، مقالة حاضر تلاش می‌کند با روش تحلیلی- توصیفی تعارض استفادة طنزآمیز با حقوق انحصاری ناشی از حقوق مالکیت ادبی و هنری اثر قبلی را بررسی کرده و راه‌حل‌های مقتضی را برای برون‌رفت در دعاوی مرتبط پیشنهاد کند. به‌طور کلی، آثار طنز با هویت مستقل که دارای درجه‌ای از اصالتند و قصد تخریب یا استهزاء مؤلف اثر نخستین را نداشته و بازار اثر اخیر را نیز تضعیف نمی‌کنند، می‌توانند از اتهام نقض عبور کنند.
 
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Uses of Satire from Literary and Artistic Works of Others; a Discussion Copyright Infringement

نویسنده [English]

  • Zahra Shakeri
Assistant Professor, Faculty of Law & Political Science (Institute of Comparative Law), University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Some satire works is based on the fun and humor with the work of others that have already been created. Since it would lead to repudiation and change work is an example of copyright infringement. In accordance with Article 6 bis, the author shall have the right to object to any distortion, mutilation or other modification of, or other derogatory action in relation to, the said work, which would be prejudicial to his honor or reputation. Also, the reproduction without permission of the author  is not allowed (Art.9 (1)). According to the descriptive- analytical method, this paper attempts for examine this challenge and suggests possible solutions for overcoming a major legal problem. In general, the satire works of independent identity that did not intend to damage or mockery the first author and not undermine the market is also charged to copyright infringement less.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Rights
  • Infringement of copyright
  • Moral Rights
  • Satire works
  • Uses of satire
  1. زرکلام، ستار (1387). حقوق مالکیت ادبی و هنری. چاپ دوم، تهران: سمت.
  2. حبیبا، سعید و شاکری، زهرا (1394). منافع عمومی و حقوق مالکیت ادبی و هنری. چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  3. محسنی، سعید و قبولی درافشان، سید محمدمهدی (1395). بررسی حمایت حقوقی از ایده (مطالعة تطبیقی در نظام‌های حقوقی ایران و فرانسه). فصل‌نامة مطالعات حقوق خصوصی، دورة 46، شمارة 1، صفحات 137-117.
  4. مؤسسة مطالعات تاریخ معاصر ().طنز چیست؟. برگرفته از http://www.iichs.org/index.asp?id=251&doc_cat=1 Last visit   در تاریخ 10/1/1394
  5. نفیسی، علی‌اکبر (1343). فرهنگ نفیسی. جلد سوم، تهران: انتشارات کتابفروشی خیام.
    1. Griffiths, J. et al. (2015). Limitations and Exceptions as Key Elements of the Legal Framework for Copyright in the European Union – Opinion on the Judgment of the CJEU in Case C-201/13 Deckmyn (February 13, 2015). Available at http://ssrn.com/abstract=2564772.
    2. Schwabach, A. (2012). Reclaiming copyright from the outside in: what the downfall hitler meme means for transformative works, fair use, and parody (April 15, 2012). Buffalo Intellectual Property Law Journal, 2012; Thomas Jefferson School of Law Research Paper No. 2040538. Available at: http://ssrn.com/abstract=2040538
    3. Senftleben, M. (2012). Quotations, Parody and Fair Use (July 31, 2012). 1912-2012: A Century of Dutch Copyright Law, P.B. Hugenholtz/A.A. Quaedvlieg/D.J.G. Visser, eds., Amstelveen: deLex 2012. Available at: http://ssrn.com/abstract=2125021
    4. UK Intellectual Property Office (2012). Impact Assessment BIS1057 on a copyright exception for parody (2012), Available at: http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20140603093549..
    5. Yu, P.K. (2013). Digital copyright and the parody exception in Hong Kong: accommodating the needs and interests of internet users. Available at: http://ssrn.com/abstract=2349007, November 2, 2013.
  1. حبیبا، سعید و شاکری، زهرا (1392).سه‌گام ؛ آزمونی فراروی مصرف‌کنندگان آثار ادبی و هنری. فصل‌نامة تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، شمارة 61، صفحات 248-209.
  2. خاتمی، احمد و باقری، الهام (1393).طنز روایی و کاربرد عرفانی آن در حدیقه، ادبی فارسی. مجلة ادب فارسی، سال 4، پیاپی 13، صفحات 52-33.
  3. شاکری، زهرا و حبیبا، سعید (1392).اشتراک‌سازی آثار ادبی و هنری؛ چالش‌ها و فرصت‌ها. مجلة دانش حقوق مدنی، سال دوم، شمارة اول، صفحات 11-1.
  4. شاکری،زهرا (1391). منافع عمومی و حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری. دومین همایش حقوق مالکیت ادبی و هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، سالن همایش های صداوسیما، 5 اردیبهشت‌ماه 1391.
  5. کرنو، ماری و همکاران (1390). فرهنگ تطبیقی حقوق مؤلف و حقوق مالکیت ادبی و هنری. ترجمة علیرضا محمدزاده و پژمان محمدی، جلد اول، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  1. معین، محمد (1353).فرهنگ فارسی معین. جلد دوم، چاپ دوم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  1. Cowie, A.P. (Chief Editor) (1989). Oxford Advanced Learner Dictionary. Fourth Edition, Oxford University Press.
  2. Adeney, E. (2005). Of Personalities and personae: A French victory for film producers and authors. Australian Intellectual Property Journal, 16(2), 109- 122.
  3. Aide, C. (1990). A More Comprehensive Soul: Romantic Conceptions of Authorship and the Common Law Doctrine of Moral Right. University of Toronto Faculty of Law Review, 48(2), 229-258.
  1. Rosati, E. (2014). Just a matter of laugh? Why the CJEU decision in Deckmyn is broader than parody. Common Market Law Review, 2015, Forthcoming. Available at http://ssrn.com/abstract=2526835, pp.1-14.
  2. Sainsbury, M. (2007). Parody, Satire, Honour and Reputation: The Interplay between Economic and Moral Rights. Australian Intellectual Property Journal, 18, 149-166.
  1. Senftleben, M. (2014). Copyright and creators’ interests – rights and remuneration in the light of bourdieu’s analysis of the field of literary and artistic production. (November 11, 2014). Available at: http://ssrn.com/abstract=2522855.